Małe – Wielkie Bordeaux

Bordeaux przede wszystkim to według mnie elegancja, koncentracja i charakter sam w sobie. Co tak naprawdę sprawiło, że stały się one synonimem prestiżowych i drogich win? Aby rozwinąć tak głęboki temat – odrobina wstępu do tego świata – świata Bordeaux.

Cała historia wina Bordeaux zaczęła się w południowo-zachodniej części Francji, w IV wieku, od kaprysu rzymskiego poety Aususa Juliusza, który zapoczątkował tradycje sadzenia winorośli w tym regionie. Jednak ze względu na konflikty zbrojne i terytorialne, kunszt upraw winorośli został po jakimś czasie zaniechany. Dopiero ślub księżnej Eleonory Akwitańskiej z władcą Normandii, późniejszym królem Brytanii -Henrykiem II, zapoczątkował odrodzenie win Bordeaux. Dzięki niemu rozpoczęto ponad trzystuletni okres importu win z Francji do Wielkiej Brytanii, zakończony niestety wraz z końcem wojny stuletniej. Region bordoski został wtedy przyłączony do Francji, co spowodowało konflikt interesów. Szybko jednak miejscem tym zaopiekowali się Holendrzy i to właśnie oni wpadli na pomysł osuszenia polderów, czyli depresyjnych terenów nadmorskich oraz bagien w okolicach Medoc. Dzięki swojemu wieloletniemu doświadczeniu udało im się stworzyć jedno z najpiękniejszych, a zarazem najefektywniejszych terroir dla winorośli.

Pierwszym, który podjął się próby klasyfikacji win w Bordeaux, był Thomas Jefferson. Ustawił on na czele marki, które do dziś dzień na tym czele się znajdują. Nazywamy je Wielką Piątką, a w jej skład wchodzą:

Chateau Haut-Brion Premier Grand Cru AOP Pessac Leognan reg.Graves – jedyne spoza regionu Medoc,
Chateau Mouton-Rothschild AOP Pauillac reg. Medoc,
Chateau Latour Premier Grand Cru AOP Pauillac reg.Medoc,
Chateau Lafite Rothschild Premier Grand Cru AOP Pauillac reg.Medoc,
Chateau Margaux Premier Grand Cru AOP Margaux reg. Medoc.
Wprowadzono też jeszcze jedną klasę tzw. Cru Bourgeois, czyli „klasę ziemi”. Poza klasyfikacją są wina Saint-Emilion Grand Cru. W odróżnieniu od zwykłych win Saint-Emilion muszą mieć wyższy minimalny poziom alkoholu i niższą wydajność z hektara.

W regionie Bordeaux istnieje silnie rozbudowany system ponad 50 apelacji. AOP (Appellation d’Origine Protegée) – to oznaczenie chronionego pochodzenia o zdefiniowanych wymaganiach jakościowych.

W pewnym uproszczeniu da się wyróżnić trzy poziomy w hierarchii według reguły: „im mniejszy obszar apelacji, tym wyższa jakość, uznanie i ceny tamtejszych win”

Regionalne apelacje AOP Bordeaux i AOP Bordeaux Supérieur obejmują cały departament Żyrondy. Wyższą klasę tworzą apelacje subregionalne, obejmujące fragmenty całego regionu Medoc. Najwyższą kategorią są apelacje gminne, z których każda ogranicza się do jednej lub kilku sąsiadujących ze sobą gmin. Dotyczy to m.in. Margaux, Moulis, Listrac, Saint Julien, Pauillac, Saint-Estephe w Médoc i Saint-Emilion.

Osią regionu jest Żyronda i to ona nie tyle organizuje cały obszar, jak dzieli go na lewy brzeg (żwirowe podłoże) oraz prawy brzeg (gliny o podłożu żwirowym i wapień). Wiele je łączy jak również i dzieli, a wszystko oczywiście zawdzięczają szczepom, które prawie zawsze są tu ze sobą kupażowane.

Począwszy od lewobrzeżnej strony znajdziemy tu wina zbudowane z Cabernet Sauvignon z domieszką Merlot, Cabernet Franc i czasem Petit Verdot. Pessac Leognan słynie ze swoich wytrawnych win białych, opartych głównie na Sauvignon Blanc i Semillon. Na lewym brzegu znajdziemy też najważniejsze apelacje win słodkich: Sauternes i Barsac.

Z kolei na prawym brzegu jest to przede wszystkim Saint-Emilion i Pomerol. Prawobrzeżne apelacje obsadzone są głównie Merlotem, lecz znajdziemy tu również pozostałe szczepy regionu: Cabernet Franc i Cabernet Sauvignon. Wśród wielkich regionów winiarskich świata Bordeaux produkuje wina wysokiej jakości z największą regularnością. Wina złożone i bogate, eleganckie i finezyjne.

Niestety tak jak we wszystkich przypadkach nic nie dzieje się samo i wymaga ogromu pracy rąk i umysłu człowieka. Co rusz pojawiają się przecież różne poważne problemy, a jednym z nich, takim najbardziej aktualnym jest fakt ocieplenia klimatu, co powoduje wydłużenie lub przyspieszenie okresu wegetacji gron. Na szczęście dzięki nowoczesnym metodom, wbrew tym zmianom, udaje się uzyskać ten sam poziom jakości wina, a my możemy raczyć się wspaniałym trunkiem.